Tafelzilver wordt verkocht, spaarpotten leger, maar gemeente Voorschoten rekent zich rijk

“Gemeente Voorschoten presenteert jaarrekening 2018 met een overschot“, kopte een Voorschotense krant op 23 mei 2019. Volgens het college is minder uitgegeven  dan begroot waardoor er maar liefst 1.8 miljoen euro overblijft. Maar klopt dit positieve beeld wel?  Na zorgvuldige bestudering van de jaarrekening constateert de PvdA dat het college van B&W zich  rijk rekent. Het resultaat uit gewone bedrijfsvoering is niet 1.8 miljoen positief, maar bijna 8 ton negatief!

Bij een gezonde jaarrekening is er een evenwicht is tussen structurele inkomsten en structurele uitgaven. Anders gezegd, als je jaar in, jaar uit  1 miljoen inkomsten hebt en 1,5  miljoen uitgeeft, dan is je financiële huishouding niet  in evenwicht.  Voor een keertje (incidenteel) kan een gemeente dat probleem oplossen door bezittingen te verkopen (je verkoopt gemeentelijke grond) of je haalt geld uit je reserves . Maar als je dat te vaak doet, dan krijg je een probleem, want op een gegeven moment zijn je bezittingen op en de spaarpotten (reserves) leeg.

Hoe komt het college nu tot dat  positieve resultaat van 1.8 miljoen? In de eerste plaats heeft de gemeente 1.7 miljoen meer incidentele inkomsten dan incidentele uitgaven. Een voorbeeld is de verkoop van panden aan de van der Waalslaan, de Einsteinlaan en de Raadhuislaan. In de tweede plaats heeft de gemeente meer geld uit allerlei spaarpotjes (reserves) gehaald dan er in gestopt. De spaarpotjes zijn met bijna 1 miljoen geslonken.

Dat leidt tot de volgende som: het resultaat uit de gewone bedrijfsvoering is 8 ton negatief. Gelukkig is het totaal aan incidentele inkomsten en uitgaven 1.7 miljoen positief. Vervolgens haal je zo’n 9 ton meer uit je spaarpotten dan je er in stopt. En dan vertelt het college in de krant dat er in 2018 maar liefst 1.8 miljoen overblijft.  Jammer genoeg wordt er niet bij verteld dat tafelzilver verkocht is en spaarpotten leger zijn geworden. De gemeente vervalt in oude fouten en rekent zich ten onrechte rijk.

De volledige analyse van de PvdA is te lezen in onderstaande korte notitie met als titel “Jaarrekening Voorschoten nader bezien”

——————————————————————————————————————–

Jaarrekening Voorschoten nader bezien

Op 13 juni 2019 bespreekt de gemeenteraad de jaarrekening 2018 van de gemeente Voorschoten. Een jaarrekening moet voldoen aan de informatiebehoefte van de gemeenteraad. Een jaarrekening behoort ook transparant te zijn voor geïnteresseerde Voorschotenaren. Dat is niet eenvoudig en het kost best veel tijd om een goed beeld te krijgen van ‘Hoe Voorschoten er nu eigenlijk voor staat’. Als lezer ben je snel geneigd om vooral naar de eerste tabel van een jaarrekening te kijken. En dan kijk je naar tabel 1 op bladzijde 15 en je ziet een gerealiseerd resultaat van 1.895.000 euro. En dat resultaat ga je voor het grootste deel (1.661.000 euro) bestemmen en dan hou je toch nog 234.000 euro over.

Een mooi resultaat, maar klopt dat eigenlijk wel? Daar gaat deze korte notitie over, een nadere verklaring in vijf punten.

1. In een begroting behoren structurele inkomsten (baten) en structurele uitgaven (lasten) in evenwicht te zijn. Anders gezegd, als je jaar in, jaar uit 1 miljoen inkomsten hebt en 1,5 miljoen uitgeeft dan is je begroting niet in evenwicht. Voor een keertje (incidenteel) kun je dat probleem oplossen door bezittingen te verkopen, je verkoopt een schilderij of een huis. Maar als je dat te vaak doet, dan krijg je een probleem, want op een gegeven moment zijn je bezittingen op en dan kom je dus geld tekort. In een tabel (blz. 2) heeft de PvdA een onderscheid gemaakt tussen structurele baten en lasten en incidentele baten en lasten. Het saldo van de structurele baten en lasten laat een overschrijding van 780.000 euro zien. Dit negatieve resultaat wordt goed gemaakt doordat er meer incidentele inkomsten dan uitgaven zijn, zoals de verkoop van drie panden in Vlietwijk. En het totale saldo van baten en lasten wordt dan 920.000 euro positief. Maar het resultaat uit – zoals dat heet – de gewone (structurele) bedrijfsvoering is negatief.

2. Elke gemeente of elk bedrijf heeft reserves, geld dat opzij is gezet. Er is een concernreserve en er zijn bestemmingsreserves. Bij die laatste reserves gaat het om middelen die voor een specifiek doel opzij zijn gezet. Je zou het ‘spaarpotjes’ kunnen noemen. Als je dan weer kijkt naar tabel 1 op bladzijde 15 dan kun je lezen dat er meer (975.000 euro) wordt onttrokken dan wordt toegevoegd. Kortom, de spaarpotjes worden leger . En als je alles bij elkaar optelt en aftrekt dan lijkt er een mooi resultaat van 1.895.000 euro te zijn. Of toch niet?

3. Toch niet want deze cijfers zetten ons op het verkeerde been. Immers, niet elk jaar zijn de incidentele inkomsten groter dan de incidentele uitgaven. En als je ook nog eens elk jaar meer uit je reserves haalt dan je er in doet , dan krijg je op een gegeven moment een groot probleem.

Onderwerpen                                Begroting 2018 (=Najaarsnota)       Rekening 2018 (=jaarrekening

Baten                                                                                                  47.870                                   49.500

Lasten                                                                                                 49.613                                   50.280

Gerealiseerde saldo excl. incidentele baten en lasten               -1.743                                   -780

Incidentele baten                                                                               7.891                                     4.509

Incidentele lasten                                                                             -6.866                                   -2.809

Saldo incidentele baten en lasten                                                   1.025                                     1.700

Saldo baten en lasten                                                                            -717                                       920

Onttrekking reserves                                                                         2.479                                     1.948

Toevoeging reserves                                                                            -973                                       -973

Mutatie reserves                                                                                 1.506                                        975

Gerealiseerd resultaat voor bestemming                                          789                                      1.895

Bestemming resultaat

Budgetoverheveling (A+B)                                                                                                                    40

Toevoegingen en onttrekking aan

reserves/bestemming resultaat (C+D)                                                                                           1.621

Saldo na bestemming                                                                                                                            234

4. Maar hoe komt het dan dat de vrije reserve (concernreserve) met meer dan 3 miljoen stijgt? De verklaring is te vinden op bladzijde 161 van de jaarrekening. Op 31 december 2017 bedroeg de concernreserve 15.5 miljoen en nu bedraagt die 18.8 miljoen! De uitleg staat op dezelfde bladzijde 161. In het boekjaar 2018 daalde de concernreserve met €661.000. Gelukkig werd dit gecompenseerd door het resultaat over 2017 dat bijna 4 miljoen bedroeg. Anders gezegd, de stijging van de concernreserve heeft niets met het boekjaar 2018 te maken!

5. In een Voorschotense krant zegt wethouder Cramwinckel: “We zijn aan het opkrabbelen uit een financieel dal”. Ook lezen we dat de jaarrekening over 2018 een overschot laat zien omdat er minder is uitgegeven dan begroot waardoor er 1.8 miljoen over is. Volgens de PvdA is de werkelijkheid anders. Tafelzilver (gemeentelijk onroerend goed) wordt verkocht, spaarpotten worden leger. En daar kun je niet mee door blijven gaan!