De energiebesparingsplicht houdt in dat bedrijven en instellingen die meer dan 25.000 kuub gas of 50.000 kWh elektriciteit per jaar gebruiken, alle energiebesparende maatregelen nemen die zichzelf binnen vijf jaar terugverdienen. Deze wettelijke verplichting bestaat al sinds 1993. Het betreft de grotere detailhandel, grotere restaurants, grotere instellingen.
De Omgevingsdiensten zijn verantwoordelijk voor toezicht en handhaving van de energiebesparingsplicht. Maar deze verplichting wordt niet of onvoldoende gehandhaafd in Voorschoten, Wassenaar, Oegstgeest en Leidschendam-Voorburg. Dit blijkt uit een onderzoek van de Rekenkamercommissie in opdracht van betrokken gemeenteraden. De Omgevingsdienst controleert mondjesmaat en het toezicht is vooral stimulerend van aard, bij overtredingen wordt niet opgetreden.
De Rekenkamercommissie adviseert de energiebesparingsplicht wél te handhaven. Het is een effectieve methode om energieverbruik van bedrijven en instellingen te verminderen. Minder verbruik levert de bedrijven geld op én draagt bij aan de energietransitie. De commissie betreurt het dat Voorschoten en omliggende gemeenten als opdrachtgevers van de Omgevingsdiensten niet meer werk maken van de energiebesparingsplicht. ‘Ervaringen elders tonen aan dat handhaving van dit wettelijk instrument een effectieve methode is om het energiegebruik van bedrijven en instellingen te verminderen’.
De gemeenteraden van Wassenaar en Oegstgeest hebben de adviezen van de Rekenkamer overgenomen. In Voorschoten vinden de meeste partijen energiebesparing bij bedrijven en instellingen (best) belangrijk, maar ze zien diverse bezwaren: de corona-crisis, een mogelijk capaciteitsprobleem bij uitvoerende organisaties, en wat kost handhaving? De raad heeft het college de opdracht gegeven inzichtelijk te maken òf en, zo ja, op welke wijze de verschillende aanbevelingen uitgevoerd kunnen worden.
Marjolijn Eshuis: ‘De PvdA juicht het advies van de Rekenkamer toe, en ziet graag dat het college op korte termijn met een voorstel komt hoe we dit zo snel en zo efficiënt mogelijk in de praktijk kunnen brengen. Het is een win-win situatie: bedrijven en instellingen besparen op energiekosten en Voorschoten vermindert zo het energieverbruik, een belangrijke pijler in de energietransitie’.
We laten als gemeente al jaren deze kans tot energiebesparing liggen. De helft van de 85 bedrijven en instellingen waar het om gaat heeft aangegeven onder de wettelijke plicht te vallen. Mogelijk kunnen ze nog besparingsmaatregelen treffen. Op de andere helft heeft de Omgevingsdienst geen zicht. Dat is zonde: bedrijven en instellingen hadden hier al jaren van kunnen profiteren. De Rijksoverheid heeft de afgelopen jaren extra middelen beschikbaar gesteld waarmee toezicht op energiebesparing bij bedrijven verder vorm kan krijgen. Laten we die ook inzetten voor dit doel.