De PvdA blijft ook in vakantietijd zichtbaar in de lokale pers. Ad de Graaf raadslid en fractievoorzitter is door journalist Tim Baas van Groot Voorschoten geïnterviewd. Het vraaggesprek laat heel goed zien waar de PvdA Voorschoten voor staat. Met toestemming van Groot Voorschoten is het interview integraal overgenomen en op de PvdA Website geplaatst.
Ad de Graaf (Den Haag, 1951) werd in maart lid van de gemeenteraad. Zijn missie: ‘Geen sociaal en zelfstandig Voorschoten zonder een financieel gezond Voorschoten’ .
Het kan verkeren. Zeker in de politiek. Na een lange carrière in de HBO-raad (tegenwoordig de Vereniging Hogescholen) als onder meer beleidsadviseur en directeur werd De Graaf pas lid van de PvdA in 2017. Vlak na de dramatische Tweede Kamerverkiezingen. De PvdA ging van 38 zetels terug naar 9 zetels. Wel had hij altijd al op ze gestemd.
Ook de gemeenteraadsverkiezingen 2018 brachten in onder andere Voorschoten geen positief resultaat. De PvdA bleef net als in 2014 steken op 1 zetel. In 2006 waren de sociaal-democraten in Voorschoten nog goed voor 4 zetels. Weer rest een plekje in de oppositiebanken.
Na de verkiezingen is een nieuwe gemeenteraadsperiode (2018 – 2022) aangebroken. Wat zijn voor de PvdA de belangrijkste vraagstukken?
“Wij maken een onderscheid tussen algemene en specifieke vraagstukken. De algemene gaan over de randvoorwaarden, het gaat over (1) de financiële positie van Voorschoten, (2) de relatie tussen het gemeentebestuur en zijn inwoners, en (3) de bestuurlijke toekomst van Voorschoten.”
Welke specifieke vraagstukken zijn voor de PvdA in Voorschoten belangrijk?
“Sociale woningbouw, ruimtelijke ordening en duurzaamheid. Deze vraagstukken zijn nauw met elkaar verbonden. Verder zijn belangrijk de toekomst van het zwembad, het Cultureel Centrum en de kinderboerderij.”
Laten we eerst de algemene vraagstukken behandelen. De afgelopen weken heeft u in Groot Voorschoten al menigmaal alarmerend geschreven over de Voorschotense gemeentefinanciën. Met koppen als ‘Financieel situatie Voorschoten weer slechter’ en ‘PvdA wil nieuwe financiële misstap in Voorschoten voorkomen’ trekt u aan de bel.
“Als de financiën niet op orde zijn, wordt steeds minder mogelijk, moet je uiteindelijk gaan snijden in allerlei voorzieningen. Om in de toekomst bestuurlijk zelfstandig te blijven, moet de gemeente zorgen dat de financiële positie goed is..”
Wat is voor u financieel degelijk beleid?
“Niet meer uitgeven dan is vrijgemaakt en binnenkomt. Neem de impuls voor het centrum. Daar was 96.000 euro voor vrijgemaakt. Door een aangenomen voorstel in de Raad stegen de kosten naar 111.000 euro en moest de overschrijding uit een ander potje worden betaald. Dat is de verkeerde cultuur.”
Is al iets bekend over de begroting 2019?
“Wij hebben nog geen zicht op de begroting. Wel zijn de plannen van de coalitie bekend. En die zijn ambitieus. Prachtig, maar teleurstellingen liggen op de loer. Er ontbreekt een duidelijk financieel plaatje. Bijvoorbeeld op het gebied van duurzaamheid en woningbouw. Maar waar moet het geld vandaan komen?”
Wat kan u zelf doen als oppositiepartij?
“In het najaar van 2017 heeft de PvdA een alternatieve begroting ingediend. Helaas is ons voorstel afgewezen.”
Op uw website schrijft u over het bestaan van ‘Gescheiden werelden waarin mensen langs elkaar heen leven’. Geldt dit ook voor de relatie tussen het gemeentebestuur en zijn inwoners?
“De PvdA vindt het belangrijk dat de gemeente goed uitleg geeft. Inwoners willen gewoon weten waarom de gemeente iets doet. Eigenlijk vragen ze om betrokkenheid en willen al vroeg bij de totstandkoming van een besluit worden meegenomen.”
Kunt u een voorbeeld geven dat qua communicatie beter kon?
“Neem de asfaltering van de Leidseweg. Blijkbaar was dat nodig. Bij inwoners leven echter vragen als ’Er was toch geen geld bij de gemeente? Waarom gebeurt het dan?’. De communicatie kan echt beter.”
Hoe wilt u inwoners beter betrekken bij besluitvorming?
“Je moet zorgen dat belanghebbenden vanaf het begin van een procedure worden betrokken en met elkaar in gesprek raken. Het beste voorbeeld is het nieuwbouwproject Arsenaal. Een proefproject in het kader van de nieuwe omgevingswet. Oud-wethouder Hans Rasch noemde dit terecht in een interview onlangs met Groot Voorschoten. Bewoners en projectontwikkelaars hebben toen op initiatief van de gemeente ideeën uitgewisseld zonder enige hinder van voorwaarden vooraf. Dat was een interessant en nieuw experiment. Voor iedereen. Op een gegeven moment bleek echter dat omwonenden en projectontwikkelaar er niet uit dreigden te komen. Dat kan gebeuren. En dan is de gemeente weer aan zet om te kijken of je kunt komen tot wat meer randvoorwaarden die voor alle betrokkenen acceptabel zijn. Kortom, je bent dan aan het zoeken naar de goede balans tussen ruimte bieden en richting geven..”
Dit vraagstuk raakt u zeer. Hoe komt dat?
“Voor de geloofwaardigheid van de politiek. De PvdA wil een gedachte van ‘hullie zullie’ onder de inwoners over de politiek voorkomen. Tijdens de gemeenteraadsverkiezingen merkten we op straat de enorme boosheid over de financiële situatie. ‘In 2017 onder curatele. Hoe kon dat toch?’. Bezuinigingen op het Cultureel Centrum en de kinderboerderij, maar wel grote uitgaven doen. De PvdA kiest voor eerlijke politiek in plaats van op bijvoorbeeld dag 1 voor de stop van het zwembad zijn en op dag 2 alweer voor behoud van het zwembad zijn.”
Naast de begroting zal in het najaar een heet hangijzer zijn de bestuurlijke toekomst van Voorschoten. In het verkiezingsprogramma van de PvdA staat dat uw partij zich in zet voor een versterking van de eigen bestuurskracht van Voorschoten.
“Weer een mooie uitdaging voor een andere politiek. Waarom gebruiken we het bevolkingsregister niet om 3 groepen van elk 20 mensen samen te stellen. Je zorgt daarbij voor een gemêleerde samenstelling op basis van onder andere leeftijd, wijk en sociale situatie. Eerst wordt elke groep gevraagd wat voor hen de belangrijke onderwerpen zijn in de discussie over bestuurlijke zelfstandigheid of fusie. Wat vindt men belangrijk? Zij bepalen dan mede de agenda. En laat elke groep daarna meepraten en adviseren over de voorstellen die later in de gemeenteraad worden besproken. Steeds wordt gevraagd ‘Wat vinden jullie nou belangrijk? En kun je dit beter realiseren als zelfstandige gemeente of in samenwerking ?’.
Er blijft natuurlijk ruimte voor alle andere belanghebbenden om hun zegje te doen, maar we moeten iets anders doen dan een voorgekookt proces met inspraakavonden aan het eind in de dorpskerk. Best ingewikkeld, maar heel interessant om te beproeven.”
Woningbouw is nauw verbonden met duurzaamheid. Groen blijft groen is de ambitie van de coalitie.
“Er moeten zeker meer woningen komen. De PvdA wil investeren in 30 procent nieuwe sociale woningen. Er is een zekere relatie of spanning tussen woningbouw en vergroening of duurzaamheid. Net als de coalitie wil de PvdA het groen ontzien. Wij willen niet bouwen op groene plekken. Toch moeten er meer woningen komen. Een andere kwestie in woningbouw is ’Hoe kijk je naar de toekomst van Voorschoten?’.”
Hoe bedoelt u?
“Het gaat vooral over de bevolkingssamenstelling. Die is weer van invloed op wat voor soort woningen je wilt bouwen. Kies je voor vergrijzing? Meer ruimte voor starters, senioren of forenzen? Of kies je voor een gemêleerde samenstelling? Elke groep heeft zijn eigen voorkeuren en financiële middelen voor een woning. Goede afspraken met de woningbouwcorporaties zijn hierin belangrijk.”
U zit nu ruim vier maanden in de politiek. Heeft u al bepaalde lessen getrokken?
“Een politicus moet zich realiseren dat de wereld niet altijd is zoals hij of zij denkt dat hij is. Voorkom een blokkade vanuit de eigen leefwereld en vraag jezelf steeds af: ‘Ik denk dat de mensen dit willen. Is dat zeker?’ Sluit jezelf niet op in het gemeentehuis en denk niet dat je een monopolie bezit op kennis. Ga op zoek naar andere opvattingen en achterhaal waarom die er zijn.”