Er is niet alleen behoefte aan meer woningen, maar ook aan meer variatie in woningtype.
Wouter Bos, voorzitter van de commissie ‘Toekomst zorg thuiswonende ouderen’, voorspelt dat “ouderen in de toekomst meer moeten bijdragen aan aangepaste leefomstandigheden. Over tien jaar zijn er zoveel ouderen dat een op de vier Nederlanders in de zorg moet werken. We moeten bedenken hoe we minder een beroep doen op betaalde krachten. Dat kan als mensen vaker voor zichzelf en voor elkaar zorgen”.
Cees van Boven, directeur Woonzorg Nederland, gaf de gemeenteraad dezelfde boodschap mee: In 2040 is een kwart van de inwoners ouder dan 65 jaar, een derde boven de 85. Het aantal demente ouderen verdubbelt. Voorschoten vergrijst sterker dan het landelijk gemiddelde: een derde is straks pensioengerechtigd.
Er gaapt een gat tussen zelfstandig wonen en verpleegtehuis. Pas als het echt niet meer gaat, komen mensen in aanmerking voor een verpleegtehuis. Er wordt zwaar geleund op mantelzorgers. Dat hou je vol met hechte familie in de omgeving, of behulpzame buren. Lang niet alle ouderen kennen die luxe.
We hebben woonvormen nodig die het ouderen vergemakkelijken om elkaar te helpen. Er is een steeds sterkere mismatch tussen huis en bewoner. Bij tekort aan doorschuifmogelijkheden blijven ouderen waar ze zitten. Meer passende woonvormen voor ouderen betekent meer vrijkomende eengezinswoningen.
Maar essentieel is dat we een leefwaardige omgeving creëren. Meer dan de nodige vierkante meters en een dak boven je hoofd. Ouderen hechten aan zelfstandigheid, “maar het is fijn wanneer je een beroep kunt doen op zorg of hulp”. Het is ook fijn wanneer je iets voor je buur betekent. Dit raakt aan existentiële vragen: wie ben ik nog, wat heeft mijn leven voor zin, voor wie beteken ik iets? Zingevingsvragen die je niet oplost met uitstapjes voor senioren.
Gemeenten moeten woningcorporaties en projectontwikkelaars aansporen en faciliteren om gevarieerde huisvesting te ontwikkelen. Een hofje bijvoorbeeld of een wooncomplex met kleinere traploze huizen, gezamenlijke ontmoetingsruimtes en vanzelfsprekende contacten. Dat levert minder op dan luxeappartementen of eengezinswoningen. Maar daarmee stimuleren we een zorgvriendelijke gemeenschap, waar onderlinge zorg, aandacht en ondersteuning in de buurt vanzelfsprekend worden.
Voorschoten gaat de komende jaren gelukkig volop bouwen. Maar het betreft vooral duurdere eengezinswoningen en appartementen, relatief weinig sociale woningbouw. De PvdA vraagt meer variatie in type woning: betaalbaar en vooral voor starters en kleinere huishoudens, én het realiseren van projecten waar ouderen prettig wonen!
