PvdA-Voorschoten herdenkt op 1 mei 2023 markant politicus Piet den Hartog (1948-2000)

Piet den Hartog, geboren 25 februari 1948 in Rijswijk, was de adjunct-directeur economische zaken van InnoVam (opleidingsinstituut in de mobiliteitsbranche) en zou uitgroeien tot een markant Voorschotense politicus. Piet den Hartog was een toegankelijk persoon, een inspirator en stond midden in de dorpse gemeenschap. In 1998 werd hij wethouder Welzijn, Zorg en Sociale Zaken, een functie die hij ambieerde, want dan kon hij meer in Voorschoten voor elkaar krijgen. Met zijn grote kennis van het dorp vergemakkelijkte hij het werk van de ambtenaren bij de voorbereiding en uitvoering van talloze raadsbesluiten.

Foto Oud Archief Voorschoten

Piet den Hartog kwam op 31 oktober 1991 door het vertrek van raadslid Ronald Kalfsbeek in de gemeenteraad van Voorschoten. Hij zat in de PvdA-fractie samen met Peter Dordregter (fractievoorzitter) en Mieke Breunesse-Stigter (raadslid en zittend wethouder Welzijn, Sociale dienstverlening en Cultuur).

Raadslid

Piet den Hartog was een echte volksvertegenwoordiger. Hij had contact met de bevolking en wist daardoor wat er allemaal speelde. Zo kon hij besluiten nemen en voorstellen doen in het belang van de gemeenschap. Hij was als raadslid praktisch ingesteld. Een voorbeeld daarvan was zijn creatieve voorstel eind 1994 om de dorpskerk – die vanwege een restauratie in de steigers achter groene netten stond – te voorzien van honderden lampjes zodat het in de avond nog steeds in de wijde omtrek te zien was, maar nu als een gigantische verlichte kerstboom. De gemeente zag wel iets in het voorstel van de PvdA-er. Het college zou het gaan overwegen. Het was nog even spannend of het financieel een haalbare kaart was. Maar het lukte¹⁾.

Op 16 december 1994 stond de dorpskerk van Voorschoten volop in het licht en in de wijde omgeving ‘s nachts te zien. Ongeveer 800 lampjes van 25 watt hadden de kerk veranderd in een grote kerstboom. Een prachtig gezicht. De feestverlichting bleef tot 3 januari 1995 aan. De verlichting werd betaald door een makelaar in Noord-Hofland en de stroomkosten nam de gemeente Voorschoten voor haar rekening. Ruud van Berne van Rudolf Mode in de Schoolstraat had het project namens de Centrumwinkeliers op zich genomen. In 8 weken was alles gerealiseerd. Het idee van Piet den Hartog was omgezet in daden.

Wethouder

Als wethouder stond Piet dicht bij de Voorschotenaren. Hij wilde met iedereen goed contact hebben en houden. Zo bleek uit onderzoek dat de jongeren in Voorschoten zich niet meer serieus genomen voelden door de politiek. Ze kwamen niet meer met hun problemen naar de gemeente toe. Piet den Hartog bedacht toen zelf maar om naar de jongeren te gaan onder het motto: ‘De wethouder komt naar u toe deze winter’.²⁾ De scouting, de Vlietwijk, jongerencentrum Vlietwijk en de voetbalvereniging Voorschoten ’97, allemaal kregen ze de wethouder op bezoek. Het eerste jongereninspraakuur vond plaatst op een avond in september 1998 in buurthuis Alettahof in Noord-Hofland. Wethouder Piet den Hartog wil van de 20 aanwezige jongeren zelf horen wat ze te zeggen hebben.

Het initiatief van de wethouder maakte de pers, politici, ouders en jongerenwerkers nieuwsgierig. Iedereen wilde er bij zijn. Maar Den Hartog hield de tribune leeg. Hij, een vrouwelijke ambtenaar voor het maken van aantekeningen en een verslaggever van het Leidsch Dagblad, waren de enige volwassenen. Als de verslaggever van het Leidsch Dagblad na 20 minuten weg gaat, komen de jongeren pas echt los. Ze praten over huisvesting voor jongeren, over drugs, over strenge regels in jongerencentrum of -soos die nodig zijn om alles overeind te houden. En dat er meer feesten en sporttoernooien in Voorschoten moeten komen.

Over het eerste inspraakuur waren de jongeren heel tevreden. Zo ook wethouder Piet den Hartog die hiermee doorging en verder voor de jongeren aan de weg timmerde.

Zaterdag 22 januari 2000 overleed Piet den Hartog, veel te jong op 51-jarige leeftijd in de functie van wethouder van Voorschoten. Hij was het boegbeeld van de PvdA in zijn geliefde dorp Voorschoten. Bij de herdenkingsbijeenkomst op 28 januari 2000 ³⁾ werden lovende woorden over Piet den Hartog uitgesproken. Toenmalig Burgemeester Peter Cannegieter zei over de kwaliteiten van Piet als mens en politicus: “Succesvolle politici zijn zelden bij iedereen geliefd. Piet den Hartog was dat wel. Hij streed voor zijn idealen vanuit een nobele, humane inborst, opkomend voor de zwakkeren en bouwend aan een zijns inziens rijkere, boeiende en bevredigende samenleving”.

Toenmalig PvdA- fractievoorzitter Wim Carabain: “Hij hielp mensen die in de knel zaten. Tot het laatst was hij de volksvertegenwoordiger, die een grote kracht en veel visie had en over het talent beschikte om mensen bij elkaar te brengen. De “man van twaalf ambachten, zonder ongelukken”, zoals de lokale journalist Joop Peeters hem noemde, zal, aldus Cannegieter, “voortleven als een democraat in hart en nieren, een man van de straat waaraan wij de beste herinnering bewaren. Wij verliezen een kanjer, maar houden een voorbeeld”

Voormalig oud- PvdA- fractievoorzitter Peter Dordregter over Piet: “Wat jammer is dat het derde raadslid Piet den Hartog niet meer aan het woord kan komen. Hij ‘deed’ de sociale portefeuilles. Piet werd mijn opvolger en zelfs wethouder. Wij hadden een buitengewoon hartelijke relatie, waarbij hij mij als zijn leermeester zag. Overdreven, maar ik kon hem vanuit mijn langdurige bestuurlijke ervaring wel het een en ander vertellen. Hij kwam als raadslid minstens eenmaal per week langs bij ons thuis om alles grondig te bespreken.”

Piet en de Vredesmars in Moskou

In zijn jonge jaren was Piet den Hartog al activistisch ingesteld. Hij liep mee in vredesmarsen. Tijdens de grote vredesmanifestatie op 21 november 1981 was hij er bij en zag in de lucht een vliegtuigje van het Oud-Strijders Legioen (OSL) met de tekst: “Demonstreer eens in Moskou”. Enige dagen later discussieerden een PSP’er met de voorzitter van het OSL voor de radio. De PSP’er zei best naar Moskou te willen als het Legioen dit zou betalen.

PvdA’er Piet den Hartog en PSP’er Henk Boerstra uit Voorschoten zaten met een aantal vrienden naar de radio te luisteren. Beide mannen namen toen het besluit: “Wij gaan naar Moskou, maar op eigen kosten. Ook de Russen moesten duidelijk gemaakt worden dat het de Nederlanders ernst is met alle kernwapens de wereld uit”.

Misschien dat een demonstratie wel daadwerkelijk resultaat zal hebben, zo dachten Boerstra en Den Hartog⁴⁾. Want ondanks een demonstratie van een half miljoen mensen is de oplossing van de kernwapen problematiek geen stap verder gekomen.

Nadat het idee om in Moskou te gaan demonstreren definitief had postgevat, toog Piet den Hartog af naar het spreekuur van het Russische consulaat. Binnen de kortste keren slaagde hij erin het hele gebouw in rep en roer te krijgen met zijn vraag: “Vertelt u mij eens hoe ik het beste een demonstratie vergunning voor het Rode Plein kan krijgen?”. Piet wendde zich vervolgens tot de Russische ambassade. Daar adviseerde ze hem om een brief te schrijven.

Het tweetal, Boerstra en Den Hartog, vraagt vergunning aan voor de demonstratie in Moskou voor 13 februari 1983. Maar Moskou liet weten “geen behoefte” te hebben aan een demonstratie. De Russische vredesecretaris Lokschin merkt op dat er al massaal in Rusland wordt gedemonstreerd en dat de voorstellen van de Sovjet-regering door de bevolking krachtig wordt ondersteund maar dat dat door de westerse media verzwegen of vervalst wordt. De vredesecretaris had ook bezwaar tegen de locatie van het Rode Plein: “Het publiek in de Sovjet-Unie zou dat niet begrijpen”, aldus Lokschin. De reis met vijf volle treinen naar Moskou ging niet door.

De Voorschotenaren zullen opnieuw een verzoek bij Moskou indienen, al is het alleen maar om de kernwapenproblematiek in de belangstelling te houden. En als er weer een néé komt, dan zijn wij er in ieder geval aan bezig geweest en heeft het Oud-Strijders Legioen ons niets meer te verwijten”, aldus de correspondent van het Nieuwsblad van het Noorden die Den Hartog citeert.

Piet den Hartog was ook de grondlegger van het jazzfestival dat na zijn dood naar hem vernoemd werd en dat uitgroeide tot jazz culinair en sinds 2019 verder ging onder de naam Beats en Bits en elke zomer in de Voorstraat plaatsvindt.

Noten

1) Leidsch Dagblad, 16 december 1994, pag. 11: ‘Dorpskerk als kerstboom’ en Leidsch Dagblad, 24 december 1994, pag. 21 ‘Dorpskerk wordt grote kerstboom’, Frank Buurman

2) Leidsch Dagblad, 14 september 1998, pag. 11: ‘De gemeente komt op bezoek: dat is toch eng’, Dimitri Walbeek

3) Leidsch Dagblad 28 januari 2000, Van Preenen, pag. 19

4) Bron: Nieuwsblad van het Noorden, 15 maart 1983, pagina 4

Voorpublicatie uit ‘Honderd jaar sociaal-democratie in Voorschoten’, van J.M. (Jan) Spendel, verschijnt eind 2023 of begin 2024